Podział majątku wspólnego po rozwodzie
Byli małżonkowie po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego powinni rozważyć, czy i w jaki sposób będą dzielić zgromadzony wspólnie majątek. W celu dokonania takiego podziału, należy w pierwszej kolejności ustalić, co wchodzi w skład majątku wspólnego, a co natomiast stanowi majątek osobisty każdego małżonka.
Przy udzieleniu odpowiedzi na to pytanie pomocna może być treść art. 31 oraz art. 33 k.r.o. Zgodnie z art. 31 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólność majątkowa (ustawowa) obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty natomiast nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspomniany przepis w § 2 wymienia przykładowo składniki majątku wspólnego, m.in. pobrane wynagrodzenia za pracę każdego z małżonków oraz dochody z majątku wspólnego i osobistego każdego z małżonków. Art. 33 k.r.o. wymienia natomiast wyczerpująco (katalog zamknięty) składniki majątku osobistego i tu warto wskazać na przykład na przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie lub darowiznę, przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, czy przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała.
W postępowaniu o podział majątku wspólnego uwzględnia się tylko składniki stanowiące majątek wspólny małżonków. Jeśli więc jeden z małżonków nabył określony składnik majątku np. mieszkanie, w drodze dziedziczenia lub darowizny, nie będzie on podlegał podziałowi w ramach dokonywania podziału majątku wspólnego małżonków. Pozostanie jednak kwestia rozliczenia nakładów poniesionych na odziedziczone mieszkanie z majątku zarówno wspólnego. Dokonane nakłady małżonek będzie mógł rozliczyć właśnie w postępowaniu o podział majątku wspólnego (oczywiście po przedstawieniu odpowiednich dowodów wskazujących na dokonanie nakładów).
Jeśli małżonkowie są w stanie dojść do porozumienia podział majątku może nastąpić w drodze umownej (z zastrzeżeniem, że jeśli w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość – umowa musi mieć formę aktu notarialnego).
Jeżeli natomiast strony nie są w stanie dojść do porozumienia pozostaje sądowy podział majątku wspólnego.
Postępowanie o podział majątku wspólnego należy do bardzo skomplikowanych, choćby ze względu na trudności w dowodzeniu zasadności rozliczenia nakładów poczynionych z majątków osobistych na majątek wspólny, czy też z majątku wspólnego na osobisty współmałżonka. O zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek zgłoszony w postępowaniu w pierwszej instancji, a domagający się zwrotu musi dokładnie określić te żądania, zgodnie z art. 187 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Sąd natomiast jest tymi żądaniami związany (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 roku, I CSK 323/11).
Postępowanie o podział majątku wspólnego małżonków wykazuje szereg odrębności od innych postępowań działowych dokonywanych między współwłaścicielami. Jednym z nich jest możliwość ustalenia w toku postępowania nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym. Aby sąd mógł ustalić nierówne udziały muszą być spełnione wszystkie przesłanki przewidziane w art. 43 § 2 k.r.o. („z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku”). Ciężar dowodu wykazania powyższych przesłanek spoczywa na uczestniku postępowania, który zgłosił wniosek o ustalenie nierównych udziałów – art. 6 k.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 października 1997 roku, II CKN 348/97)
Warto wspomnieć, że żaden przepis nie zakreśla terminu do wniesienia wniosku o podział majątku. Upływ czasu jednak ze względów praktycznych (ustalenie, co wchodziło w skład majątku wspólnego, czy kwestie dowodowe dotyczące np. rozliczenia nakładów poniesionych na majątek wspólny z majątków osobistych) może powodować niekorzystne skutki dla byłych małżonków.
M.M.
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
cookielawinfo-checkbox-advertisement | 1 year | Set by the GDPR Cookie Consent plugin, this cookie is used to record the user consent for the cookies in the "Advertisement" category . |
cookielawinfo-checkbox-analytics | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics". |
cookielawinfo-checkbox-functional | 11 months | The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional". |
cookielawinfo-checkbox-necessary | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary". |
cookielawinfo-checkbox-others | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other. |
cookielawinfo-checkbox-performance | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance". |
CookieLawInfoConsent | 1 year | Records the default button state of the corresponding category & the status of CCPA. It works only in coordination with the primary cookie. |
viewed_cookie_policy | 11 months | The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
pll_language | 1 year | The pll _language cookie is used by Polylang to remember the language selected by the user when returning to the website, and also to get the language information when not available in another way. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
_gat | 1 minute | This cookie is installed by Google Universal Analytics to restrain request rate and thus limit the collection of data on high traffic sites. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
_ga | 2 years | The _ga cookie, installed by Google Analytics, calculates visitor, session and campaign data and also keeps track of site usage for the site's analytics report. The cookie stores information anonymously and assigns a randomly generated number to recognize unique visitors. |
_gid | 1 day | Installed by Google Analytics, _gid cookie stores information on how visitors use a website, while also creating an analytics report of the website's performance. Some of the data that are collected include the number of visitors, their source, and the pages they visit anonymously. |